فراخواهی در دعا ...

با نام خداوند عالی اعلی

فراخواهی در دعا

حکیم متألّه، «ابن‌سینا» در بیانی لطیف می‌گوید: «إستوسع رحمة الله».

مرحوم خواجه نصیر الدین طوسی، در مقدمة منطق شرح اشارات می‌گوید: این عبارات به روایت شبیه‌تر است تا عبارات یک کتاب عادی  1.

ابن سینا می‌گوید:

وسیع کن رحمت خدا را، بگذار دیگران زیر پوشش این رحمت واسعه قرار گیرند. جایی که دعا مستجاب است، دعاها را بلند ادا کنیم و همه را زیر پوشش دعای خود قرار دهیم .

مردم عصر روز عرفه در سرزمین عرفات از دامنه‌های کوه پایین آمد در حالی که یک چشم او آسیب دیده و چشم دیگرش سالم بود. چشم سالم او هم از بس گریه کرده بود، مثل شبکه و کاسه‌ای از خون بود، بعضی از دوستانش به او گفتند: چرا این همه رنج و اشک و ناله؟

گفت: در تمام این ناله‌ها چیزی برای خود نخواستم. همة این دعاها و ناله‌ها برای مؤمنان و دوستانم بود. ائمه (علیهم‌السلام) اصحابی را، که دارای چنین روحیة بلندی هستند تربیت کرده‌اند.

آن دینی که می‌گوید: هنگام سحر در نماز شب، عدة زیادی را دعا کن (حداقل چهل نفر یا بیشتر) همان دین می‌گوید: روز به فکر حل کار چهل مؤمن باش.

برای اینکه وقتی می‌گوید: شب برخیز و دیگران را هم دعا کن، یعنی روز هم مواظب کارشان باشد. این دستور، درس کرم به انسان می‌آموزد که دیگران مهمان سفرة انسان باشند.

امام سجاد (سلام ‌الله ‌علیه) در دعای معروف به ابوحمزه ثمالی عرض می‌کند:

خدایا بزرگ و کوچک ما، زن و مرد و بچه، روستایی و شهری، دور و نزدیک، همه و همه را بیامرز ..

گاهی به عنوان عمومی و گاهی تک‌تک, این عناوین و اصناف را نام می‌برد. مباد آنکه انسان در دعا فقط به فکر خود و بستگان نزدیکش باشد. از این رو باید دعا در سطح بلند و برای همه باشد.

مردی در حضور رسول خدا (صلّی ‌الله ‌علیه ‌و آله‌ و سلّم) در مقام دعا عرض کرد:  

خدایا پیامبر را بیامرز، مرا بیامبرز، (لسان دعای او حصر بود.)

حضرت فرمودند:

چرا دور رحمت خدا را سنگ‌چین کردی؟ چرا فقط من و تو؟ همة مؤمنان را دعاکن :

« إذا دعا أحدکم فلیُعمّ فإنّه أوجب للدّعاء » 2

هر گاه دعا می‌کنید به دعای خود عمومیت دهید که اجابت را حتمی می‌کند.

این دعای امام رضا (سلام ‌الله‌ علیه) چقدر کریمانه است:

« وإغفر لمن فی مشارق الأرض ومغاربها من المؤمنین والمؤمنات» 3

خدایا در مشرق و مغرب عالم هر کسی که اهل ایمان است او را بیامرز ...

معنای لطیف سخن حکیم متأله، ابن‌سینا که می‌فرماید : «إستوسع رحمة الله» مضمون همین روایات است .

برگرفته از کتاب ارزشمند حکمت عبادات علامه جوادی آملی (دامة برکاته)

____________________

1ـ «و لا تصغ إلی من یجعل النجاة وقفاً علی عدد و مصروفةً عن اهل الجهل و الخطایا صرفاً الی الأبد و استوسع رحمة الله تعالی » )اشارات، ج۳، ص ۳۲۸) .
2ـ بحارالانوار، ج ۹۳، ص۳۱۳.
3ـ همان، ج ۴۹، ص۱۱۷.